Tak jak wspomniałem w poprzednim artykule, każdy fundament gry w ataku posiada odpowiednik zachowania zawodnika w obronie. W tej części serii o fundamentach gry, przybliżę najważniejsze zasady defensywne. Zapraszam!
Zanim przeczytasz ten artykuł zajrzyj do wcześniejszych części serii:
Należy pamiętać o tym, żeby już od najmłodszych lat nauczać zawodnika prawidłowego ustawienia ciała w grze obronnej. Poznanie przez zawodnika fundamentów gry w obronie pomoże mu zrozumieć zaistniałą sytuację taktyczną podczas meczu, ale nie spowoduje skuteczności wykonania działań w obronie w kontekście technicznym. Dlatego już od kategorii skrzata i żaka trzeba przedstawić zawodnikom, w jaki sposób skutecznie można wygrać pojedynek 1×1, aby w następnej kolejności wprowadzić wymiar taktyczny. Zawodnik powinien posiadać techniczne narzędzia, które pozwolą mu realizować fundamenty gry. Oczywiście poprzez ich powtarzalność, gracz zdobywa doświadczenia oraz łatwiej jest mu rozpoznać boiskowe sytuacje. Fundamenty gry w obronie oprócz rozpoznawania sytuacji taktycznej powodują, że zawodnicy zaczynają ze sobą współpracować i lepiej się komunikować.
1. Powstrzymanie
W momencie straty piłki przez jedną drużynę, podstawowym zadaniem zespołu jest ochrona własnej bramki. W szkoleniu dzieci i młodzieży naturalnym zachowaniem zawodnika będzie chęć posiadania piłki. Dlatego powinno się nieustannie zachęcać do jej jak najszybszego odbioru. Fundament powstrzymania może zostać wykonany poprzez pojedyncze działanie jednego zawodnika poprzez odbiór piłki, opóźnianie prowadzenia piłki, wybicie piłki lub blokowanie linii podania. Działanie to mogą być również wykonane przez kilku zawodników, którzy poprzez działania dwójkowe i trójkowe ,skoordynowanym ruchem odbierają piłkę lub uniemożliwiają jej podanie w stronę bramki. Fundament ten jest najczęściej wykonywany przez zawodnika, który jest najbliżej piłki.
Zastosowanie:
- Zmniejszenie przestrzeni dla zawodnika przy piłce rozpoczynającego atak pozycyjny.
- Bezpośrednio atakować zawodnika przy piłce.
- Blokować lub opóźniać kontratak, atak przeciwnika.
- Zapewnić obronie więcej czasu na organizacje.
- Blokowanie linii podania do innych zawodników.
- Zabezpieczenie przed strzałem na bramkę.
- Kierować i spowalniać akcję przeciwnika w przestrzeń z przewagą liczebną.
2. Defensywna asekuracja
Pierwszy zawodnik wykonujący powstrzymanie może zostać w każdym momencie minięty dryblingiem lub podaniem. W takim przypadku potrzebne jest wsparcie, dzięki któremu pierwszy obrońca będzie czuł fizyczne i mentalne wsparcie. Wsparcie obrońców powinno odcinać możliwości podania do innych zawodników przeciwnika. Fundament defensywnej asekuracji może być wykonywany powyżej oraz poniżej linii piłki. Zawodnik wykonujący defensywną asekurację może również kierować w “powstrzymaniu” do podjęcia inicjatywy przeciwnika zawodnika przy piłce. Dystans wsparcia i kąt asekuracji zależy od dwóch ważnych czynników. Są to: zagrożenie bramki oraz dodatkowa przestrzeń do ofensywnej akcji.
Zastosowanie:
- Kiedy piłka znajduje się w centralnym sektorze zawodnicy wykonujący defensywną asekurację powinni podejść do zawodników wykonujących opóźnienie w celu redukowania szansy zakończenia akcji przeciwnika strzałem na bramkę.
- Kiedy piłka jest zagrywana w boczny sektor boiska i z dala od defensywnego sektora, zawodnik w asekuracji defensywnej powinni stać dalej od zawodnika wykonującego “powstrzymanie”, ponieważ gracz w posiadaniu piłki może podać do krytych zawodników oraz wykorzystać wolną przestrzeń.
- Zawodnik powinien trzymać krótszy dystans do zawodnika, który wykonuje powstrzymanie jeżeli warunki w jakich się znalazł są bardziej korzystne dla atakujących.
- W przypadku korzystnych warunków zawodnik wykonujący defensywną asekurację może utrzymać odległość w celu zwiększenia czasu na walkę o piłkę, który ma na to więcej czasu.
3. Równowaga
Fundament ten jest wykonywany przez zawodnika, który nie jest bezpośrednio zaangażowany w powstrzymanie i defensywną asekurację. W obliczu zmieniającej się dynamiki gry jaką jest piłka nożna, w każdej chwili miejsce piłki oraz przeciwnika może ulec zmianę. W tym celu potrzebni są zawodnicy, którzy poprzez swoje zrównoważone ustawienie będą stanowić niezbędne wsparcie dla zawodników wykonujących fundament powstrzymania i defensywnej asekuracji. Fundament równowagi daje możliwość szybkiej reakcji oraz natychmiastowego przejścia do powstrzymania lub defensywnej asekuracji.
Zastosowanie:
- Zapewnie defensywnej stabilności w polu dla piłki.
- Wsparcie kolegów z drużyny wykonujących powstrzymanie i defensywna asekurację.
- Blokowanie potencjalnych opcji podania.
- Krycie potencjalnych graczy, którzy mogą otrzymać podanie.
- Utrzymanie kształtu drużyny oraz skoordynowanego ruchu umożliwiającego odbiór piłki.
- Odbiór piłki i wykonywanie ruchu do przodu.
4. Koncentracja
Jeśli atakujący zespół próbuje rozciągnąć naszą obronę, nasi zawodnicy powinni skoncentrować się i bronić dostępu do bramki oraz strefy bezpośredniego zagrożenie, która znajduje się przed polem karnym. Jeśli zespół broniący nie jest pewny siebie i przegrywa zbyt dużą liczbę pojedynków 1×1 w obronie, powinien obniżyć swoje ustawienie, aby pokryć światło bramki, przesuwać się blisko siebie i dawać więcej wolnej przestrzeni przeciwnikowi w bocznych sektorach boiska. Obrońcy powinni przesuwać się kierunku bramki w postaci lejka, gdyż da im to największa szanse na odbiór piłki. Fundament koncentracji polega również na odbudowaniu pozycji, które w początkowej fazie są wyregulowanie. Może być wykonywana przez wszystkich graczy poprzez redukowanie przestrzeni i zwiększenie presji w “centrum gry.” Powrót na pozycję jest bardzo ważny i musi być wykonany bardzo szybko przez wszystkich zawodników.
Zastosowanie:
- Zwiększenie obrony bramki.
- Zamuszenie przeciwnika do gry w bezpieczną przestrzeń dla naszego zespołu.
- Zwiększenie presji w “centrum gry”, czyli przestrzeni piłki i najbliższych zawodników.
- Wzajemna asekuracja dla każdego zawodnika
5. Defensywna jedność
Umożliwia bronienie się drużynie jako kolektywu w każdej przestrzeni na boisku poprzez przesunięcie każdego zawodnika zespołu. Daje duże możliwości komunikacji między zawodnikami poprzez werbalne podpowiedzi.
Zastosowanie:
- Włączenie zespołu do bronienia w jedności.
- Zapewnie stabilności przestrzennej i dynamicznej synchronizacji pomiędzy pionowej i poziomej linii zespołu w defensywnej fazie gry.
- Blokowanie możliwych opcji podania do przeciwnika.
- Zmniejszenie przestrzeni do gry pomiędzy liniami obrony, pomocy i ataku.
- Wpływanie na szerokość i głębokość zespołu przeciwnego.